Ҳамоиши ҷаҳонии «Абӯрайҳон Берунӣ; мутафаккири бузурги машриқзамин» дар Душанбе
Ҳамоиши илмӣ-байналмилалии "Абӯрайҳон Берунӣ; андешманде барои тамоми асрҳо" дар шаҳри Душанбе баргузор гардид.
Муҳаммадтақӣ Собириӣ, сафири ҶИЭ дар Тоҷикистон гуфт: “Нубӯғи Абӯрайҳон Берунӣ ба андозае аст, ки ҳатто дар давраи муосир аз бахше аз кашфиёти вай парда бармедоранд”.
Ба нақл аз Хабаргузории Форс дар Душанбе, Собирӣ дар ҳамоиши илмии байналмилалӣ таҳти унвони “Абӯрайҳон Берунӣ; мутафаккири бузурги Машриқзамин” ,ки ба муносибати ҳазору панҷоҳумин соли таваллуди ин ҳакими бузург бо ҳузури муҳаққиқону пажӯҳишгарони дохилӣ ва хориҷӣ баргузор шуд, гуфт: “Накӯдошти шоистаи бузургмардони арсаи илму маориф ва такриму таҷлил аз андешмандони Эронзамин, ки ҳар кадом аз онон чун хуршедӣ бар тораки осмони фарҳангу илми ҷаҳон медурахшад, ифтихори бас бузург барои мо эрониёну тоҷикон ва ҳамаи дӯстдорони маърифату илм дар тамомии аъсор ва дар ҳамаи кишварҳои ҷаҳон аст.”
Вай бо баёни инки ин ҳакими бузург яке аз чеҳраҳои баромада аз даврони дурахшони тамаддуни эронӣ — исломӣ дар қарни чаҳоруму панҷуми ҳиҷрии қамарӣ аст, изҳор дошт: “Абӯрайҳон Берунӣ дар шаҳривари 352 хуршедӣ чашм ба ҷаҳон гушӯд ва ба ҳамин муносибат рӯзи 13 шаҳривар (4 сентябр) ба поси хадамоти арзандаи ин донишманди воломақом дар тақвими расмии Ҷумҳурии исломии Эрон ба номи “рӯзи бузургдошти Абӯрайҳон Берунӣ” номгузорӣ шудааст.”
Сафири Эрон дар Тоҷикистон афзуд : Абӯрайҳон Берунӣ яке аз уламои ҷомеъи тамаддуни исломӣ аст ва намешавад вайро ҳатто ба чанд риштаи илмӣ маҳдуд кард.
Муҳаммадтақии Собирӣ дар идомаи суханронии худ Абӯрайҳон Беруниро нобиғае бебадилу олими бузург дар заминаи риёзиёт, нуҷум, гиёҳшиносӣ, ҷуғрофиё,таърих, фулузшиносӣ, адабиёту забон хонд ва афзуд : Осори зиёде аз ин нобиғаи бузург барҷой монда ва лақаб “устоди ҷовид”-ро ба ӯ додаанд.
Сафири Эрон дар бахши дигарӣ аз суханронии худ бо таъкид бар ин нукта ки “Абӯрайҳон Берунӣ танҳо ба гуфтаҳову навиштаҳои донишмандони пеш аз худ басанда накардаву борҳо назарияҳои донишмандони пеш аз худ ва ба вижаи Арастуро ба чолиш кашидааст”, тасреҳ кард: “Вай нахустин доншмнди эронӣ аст, ки дар ҳамаи навиштаҳои худ ба пешинаи торихӣ ва муқоисаи назарҳои донишмандони пеш аз худ дар он мавзӯ пардохтааст.”
Собирӣ дар бахши поёни суханони худ изҳор кард: “Сабаби хурсандӣ аст, ки бо ибтикори Ҷумҳурии исломии Эрон ва Тоҷикистон дар нишасти 11 ноябри 2021 комиссиюни Юнеско бо тасвиби аъзо « Ҳазору панҷоҳумин соли таваллуди Абӯрайҳон Берунӣ » дар феҳристи ҷаҳонии накӯдоштҳои Юнеско барои бозаи 2022 — 2023 қарор гирифт.”
Дар ин ҳамоиши илмии байналмилалӣ паёмҳои тасвирии донишмандону пажӯҳишгарони номии Эрон, аз ҷумла Ҳаддоди Одил, Меҳдии Муҳаққиқ, Ҳасани Балхорӣ ва Абдулмаҳдии Мустакин пахш шуд, ки мавриди истиқболи гарми ширкаткунандагон қарор гирифт.
Ҳамчунин теъдоде аз муҳаққиқини дохилӣ ва хориҷӣ низ дар ин ҳамоиш дар мавриди абъоди мухталифи осори ҳаким Абӯрайҳон Берунӣ суханронӣ карданд.
